Październik to kolejny miesiąc rekordów na rynku Catalyst: największej liczby transakcji sesyjnych i liczby debiutów od początku jego istnienia. A wśród nowych instrumentów wyjątkowo dużą grupę stanowiły obligacje miast i gmin. Obecnie inwestorzy mogą wybierać pomiędzy 25 seriami tego rodzaju papierów dłużnych, ale już wkrótce pojawiać się będzie coraz więcej emisji plasowanych przez jednostki samorządu terytorialnego.
Zauważalny wzrost zainteresowania pozyskiwaniem kapitału w drodze emisji instrumentów dłużnych przez władze samorządowe wynika z zapotrzebowania na finansowanie inwestycji w sposób bardziej przystępny niż przez zaciąganie kredytów bankowych. Wartość wyemitowanych obligacji komunalnych sięga jak dotąd ponad 1,75 mld złotych. Środki zaciągane w ten sposób zasilają budżety przeznaczone głównie na budowę infrastruktury i rozwój edukacji w regionie. Inną pobudką emisji obligacji, szczególnie tych krótkoterminowych jest sfinansowanie przejściowego deficytu budżetu.
Emitenci obligacji komunalnych mają nadzieję, że obligacje jednostek samorządu terytorialnego będą szerzyć ideę społeczności lokalnej. Miasta i gminy wierzą, że ich papierami wartościowymi będą mocno zainteresowani mieszkańcy danych miejscowości, upatrujący w obligacjach szansę na zainwestowanie własnych pieniędzy w rozwój swojego regionu.
Tabela 1. Nowe emisje obligacji komunalnych na rynku GPW Catalyst w październiku 2010.
emitent |
data wykupu |
typ oprocentowania |
kupon (w %) |
wartość emisji (w zł) |
||||
Brzesko |
2016.10.19 |
zmienne |
6,04 |
3 500 000 |
||||
Połczyn Zdrój |
2015.09.07 |
zmienne |
7,00 |
600 000 |
||||
Połczyn Zdrój |
2016.09.07 |
zmienne |
7,00 |
700 000 |
||||
Połczyn Zdrój |
2017.09.07 |
zmienne |
7,00 |
800 000 |
||||
Tczew |
2017.08.25 |
zmienne |
4,78 |
2 000 000 |
||||
Wodzisław Śląski |
2013.03.29 |
zmienne |
6,03 |
2 000 000 |
||||
Wodzisław Śląski |
2014.03.29 |
zmienne |
6,03 |
2 000 000 |
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
Debiut na rynku Catalyst to również bardzo dobry sposób na promocję swojego regionu wśród potencjalnych inwestorów. Autoryzacja obligacji wymusza na samorządzie prowadzenie przejrzystej polityki informacyjnej, a to powoduje, że staje się on wiarygodnym dłużnikiem w oczach kapitałodawców. Przy następnej plasacji gmina będzie mogła uzyskać kapitał po bardziej korzystniejszym dla siebie oprocentowaniu. Co więcej, obligacje są znacznie bardziej elastycznym źródłem pozyskiwania środków finansowych niż kredyt. W przypadku emisji papierów dłużnych to samorząd określa wielkość emisji, warunki spłaty i terminy wykupu. Okoliczności te sprawiają, że władze regionalne często wolą zaoferować inwestorom większą stopę zwrotu, zamiast musieć spełniać sztywne wymogi nakładane przez banki.
Z kolei niewątpliwą zaletą inwestowania w obligacje komunalne jest stosunkowo wysoka stopa zwrotu- średni kupon wynosi 6% w skali roku, co jest wynikiem o 2 punkty procentowe wyższym, niż zysk z dwuletnich obligacji skarbowych, przy zachowaniu porównywalnie niskiego ryzyka kredytowego. Na rynku Catalyst nie jest notowana żadna seria obligacji komunalnych posiadająca zabezpieczenie jej spłaty. Jest to rozwiązanie korzystne dla emitentów, ponieważ sam status jednostki samorządu terytorialnego, który prawnie gwarantuje źródła dochodów miast i gmin, stanowi wystarczające zapewnienie o wysokim bezpieczeństwie inwestycji. Dodatkowe gwarancje spłaty w tym przypadku wydają się być zbędne.
Notowane na Catalyst obligacje komunalne charakteryzują się niewielką wartością emisji, sięgającą średnio około 2-3 mln złotych, wynika to z faktu, iż sami emitenci również są niewielkimi gminami, bądź też miastami. Jedynym gigantem wśród samorządów na rynku papierów dłużnych jest Warszawa, która wyemitowała obligacje o łącznej wartości 1,5 mld złotych. W niedługim czasie na rynku Catalyst w szybkim tempie będą pojawiać się nowe obligacje komunalne, zarówno mniejszych miejscowości, jak i większych miast, takich jak Poznań, czy Gdańsk. Czas pokaże, czy duża liczba samorządów przełoży się na większe zainteresowanie zakupem obligacji wśród ich mieszkańców i innych inwestorów.
Po trzynastu miesiącach funkcjonowania polskiego rynku instrumentów dłużnych można pokusić się o próbę analizy tego rynku w porównaniu do giełdy akcji, jako do alternatywnego sposobu alokacji kapitału. Ze względu na początkową fazę funkcjonowania Catalyst i niewielką aktywność na nim, szukanie jakichkolwiek związków z innymi rynkami we wcześniejszym okresie nie miało większego sensu. Jednak od pięciu miesięcy można zauważyć silną ujemną korelację aktywności inwestorów na obu grupach instrumentów. W okresach, kiedy wartość obrotów akcjami na GPW wzrastała, w tym samym czasie wartość obrotów na Catalyst malała i odwrotnie. Oczywiście aktywność na rynku obligacji jest nadal znacznie mniejsza niż na głównym parkiecie, jednak powyższa zależność świadczy o silnych relacjach pomiędzy rynkami, jako przeciwstawnymi alternatywami inwestycyjnymi.
Rys. 1. Wartość obrotów akcjami z GPW i obligacjami notowanymi na Catalyst (mln zł)
Źródło: Obliczenia własne na podstawie www.gpwcatalyst.pl i www.gpw.pl
W październiku do Członków Alternatywnego Systemu Obrotu rynku Catalyst dołączył JP Morgan Securities Limited. Jest on pierwszym zdalnym Członkiem funkcjonującym w tym segmencie. Jego pojawienie się na polskim rynku papierów dłużnych świadczy o coraz większym znaczeniu Catalyst nie tylko w Polsce, ale również na arenie międzynarodowej.
Opracowanie: